Labogids klinische biologie

ng/dl

Indien een afwijkend SHBG vermoed wordt kan vrij testosteron of de vrije androgeenindex bepaald worden. Immunoassays voor de bepaling van de lage circulerende vrije testosteronspiegels zijn niet accuraat. De referentiemethode is evenwichtsdialyse (of ultrafiltratie) gevolgd door directe meting van het testosteron in het dialysaat via LC-MSMS. Deze methode is echter niet geschikt voor routinegebruik. Vrij testosteron kan daartoe vrij betrouwbaar berekend worden met een formule gebaseerd op de totale testosteron en de SHBG-concentratie. De meest frequente indicaties hiervoor zijn obesitas (verlaagd SHBG) en oudere leeftijd (licht verhoogd SHBG). Bij patiënten waarbij het normale evenwicht verstoort is (vb. zeer lage of hoge SHBG, exogene hormoonsupplementen) is deze berekening niet betrouwbaar en moet deze vermeden worden. Obesitas kan dus aanleiding geven tot verlaagde totale testosteron, maar normale vrije testosteronwaarden. Bij ernstige obesitas kan er echter ook hypogonadisme optreden. Andere oorzaken voor verlaagd SHBG (insulineresistentie, GH excess, hypothyreoïdie, exogene toediening van androgenen of glucocorticoïden) en voor verhoogd SHBG (leveraandoeningen, oestrogeentoediening, hyperthyreoïdie en anti-epileptica) zijn ook een indicatie voor de bepaling van vrij testosteron. ​

SERUM

Testosteron: Het staal is stabiel gedurende 2 dagen op 20-25°C, 1 week op 2-8°C en 6 maanden op -20°C.  SHBG: 4h bij 20-25°C, 6 dagen op 2-8°C en 1 maand op -20°C

M: 6.0-25.0 ng/dlV: 0.2-0.5 ng/dl

Ja